Pierwsza praca to przeważnie stresujące doświadczenie dla młodych ludzi. Po etapie rekrutacyjnym i zatwierdzeniu naszej kandydatury na dane stanowisko, następuje dzień w którym trzeba podpisać umowę. Co należy wiedzieć zanim zaczniemy pełnić obowiązki na nowym stanowisku? Jakie prawa przysługują pracownikom w zakresie ubezpieczeń czy okresu urlopowego? Te i inne informacje można znaleźć poniżej.
Umowa o pracę i jej rodzaje
Każda umowa o pracę musi zostać sporządzona w formie pisemnej. Pracownik powinien zatem otrzymać konkretny dokument do podpisu, w którym znajdą się informacje dotyczące jego obowiązków, stanowiska, miejsca i czasu wykonywania pracy, daty zgodnie z którą umowa wchodzi w życie, a także wysokości wynagrodzenia. Umowę podpisuje się najpóźniej w dniu rozpoczęcia pracy, jeżeli więc nie otrzymamy jej w tym terminie, to koniecznie musimy się o nią upomnieć. Umowa o pracę może przybierać różne formy, w polskim prawie wyróżnia się pięć typów tego rodzaju kontraktów, będzie to:
- umowa na okres próbny- zawierana jest maksymalnie na okres trzech miesięcy. Nie może zostać zawarta ponownie z tym samym pracownikiem, co w praktyce oznacza, że najczęściej następuje po niej kolejny typ umowy, czyli na czas określony,
- umowa na czas określony- musi dokładnie określać termin rozpoczęcia pracy oraz jej zakończenie. Zazwyczaj podpisuje się ją na rok, choć nie jest to regułą. Zgodnie z polskim prawem można ją zawszeć maksymalnie 3 razy z tym samym pracownikiem,
- umowa na czas nieokreślony- daje pracownikowi najwięcej praw, wiąże się jednak z dłuższym, bo aż 3-miesięcznym okresem wypowiedzenia,
- umowa na czas wykonania danej pracy- jej moc wygasa w chwili zrealizowania przez pracownika powierzonego mu zadania,
- umowa na zastępstwo- zawiera się ją w sytuacji, gdy nowy pracownik ma przejąć obowiązki nieobecnego pracownika,
Jakie prawa przysługują z tytułu umowy o pracę?
Pracodawca ma obowiązek zgłosić zatrudnionego pracownika do ubezpieczenia społecznego, które obejmuje zarówno ubezpieczenie emerytalne, jak również zdrowotne, chorobowe i wypadkowe. Musi to nastąpić w przeciągu 7 dni od chwili zatrudnienia, w innym przypadku brak zgłoszenia skutkuje karą grzywny. Ponadto, pracownik ma prawo do 20 dni urlopu w ciągu roku. Po osiągnięciu 10 lat stażu pracy przysługuje mu wyższy wymiar w liczbie 26 dni. Warto przy tym wiedzieć, że do stażu pracy wlicza się także czas trwania nauki w szkole średniej i w okresie studiów. Osobom dopiero rozpoczynającym pracę urlop oblicza się w wymiarze 1/12 za każdy przepracowany miesiąc. Każdy pracownik ma również prawo do urlopu na żądanie. Może on wynosić maksymalnie 4 dni i wlicza się do całościowego urlopu wypoczynkowego.
Warto poznać swoje prawa jeszcze przed podjęciem pierwszej pracy. Kodeks pracy, jak i inne potrzebne publikacje na ten temat można znaleźć na https://www.profit24.pl/prawo. W sytuacji, gdy pracodawca nie przestrzega naszych praw, mamy prawo zgłosić to do sądu pracy.
